32

معاهدۀ برلن ۱۹۲۶ میلادی

از کتاب: تاریخ تجزیه شاهنشاهى افغان

(راجع به مودت و روابط دیپلوماسی افغان و المان)



 پس از آنکه دولت علیه عالیحضرت همایونی شاه افغانستان امان الله خان و دولت بهیۀ المان ارتباط مناسبات سیاسیۀ دوستانه را بین الدولتين به توسط اعزام نمایندگان طرفین تأسیس نمودند بنا بر تشیید و تحکیم روابط دوستانۀ فوق الذکر که اهمیت آن از طرفین برای موفقیت و رفاهیت اقوام مملکتین تصدیق گردید به عقد یک معاهدۀ دوستانه تصمیم نموده و برای این مقصد:

عالیحضرت پادشاه افغانستان، جناب غلام صدیق خان وزیر مختار و سفیر فوق العادۀ خود شانرا و رئیس جمهور دولت بهیۀ المان جناب دوکتور گوستاو شتریزمان وزیر امورِ خارجیه را به سمت وکلای مختار تعیین فرمودند.



وکلای مختار مشارالیهما بعد از تعاطی و ثیقتین، مأذونیت کاملۀ خودها که موافق باصول و قاعدۀ جاریه بود، موادِ آتی را قرار دادند:

مادۀ اول

ازین روز بعد کماکان صلح مصئون از تعرض و دوستی خالصانۀ دائمی فیمابین دولتین علیتین افغانستان و آلمان حکمفرما خواهد بود.

مادۀ دوم

دولتین عالیتین عاقدین در نزد طرف دیگر خودها را به ذریعۀ سفارت تمثیل مینمایند رؤسا و سایر اعضای شناخته شدۀ شان امتیازات سیاسی را به موافق قواعد عمومیه حقوق بين الدول مساوياً و متبادلاً دارا هستند.

تشریح ، در انجمله:

الف: حق برافراشتن بیرق دولتی بر عمارت سفارت و اقامتگاه شخصی سفیر و حق آویختن لوحۀ علامتِ دولتی خود با نوشته عنوان دایره به عمارت سفارت و كذا حق آویختن بیرق دولتی در حین سفر رسمی سفیر بر وسایط نقلیه. 

ب: مصئونیت اعضای فهرست شدۀ سفارتها و عایلۀ شان.

ج: عمارت سفارت طرفین متعاهدین امتیاز خارج از مملکت را دارا هستند ولی در هیچ یک صورت ملجاء و پناهگاه برای متجاوزین از قانونهای محلی شده نمیتواند.

د: مصئونیت مراسلات سیاسی و اشیاء رسمی قاصد سیاسی در حین اجرای وظیفۀ رسمیه.

هـ:  حق مخابره با حکومت خود یا با نمایندگان رسمی حکومت خود در ممالک سایره بذریعهٔ پوست تلگراف سیم دار و بی سیم و تلفون به صورت واضح یا رمز موافق بحقوق نمایندگان سیاسی.

و: در سفارت های طرفین اشخاص ذیل اعضای رسمی سفارت شمرده میشوند. وزیر ،مختار، مستشار سفارت، آتشۀ نظامی، سرکاتب، آتشه اقتصادی، کاتب دوم، کاتب سوم یا دفتر دار، ترجمان، حکیم سفارت.

مادۀ سوم

طرفین عاقدین موافقت تامه دارند که به وقت مناسب بعقد معاهدات مخصوصه بالخاصه بعقد یک معاهده اقتصادی اقدام کنند.

مادۀ چهارم

معاهده هذا در دومتن فارسی و آلمانی تحریر شده و هر دو متن فارسی و آلمانی حق مساوی دارند.


معاهدۀ هذا باید تصدیق شده و اوراق مصدقه هر چه زودتر در کابل تعاطی شود.

فلهذا وکلای مختار طرفین عاقدین عهد نامۀ هذا را امضا و مهر نمودند. در دو نسخۀ اصل، در برلین، فی دوازدهم ماه حوت هجری شمسی ۱۳۰۴ (غلام صدیق)

و به من تقدیم شده است اظهار میکنم که معاهده هذا را تصدیق کرده و وعده مینمایم که او را در محل اجرا گذارده و ایفا نمایم.

پادشاه مملکت افغانستان: امان الله

پروتوکول مربوط به معاهدۀ فوق

وکیل مختار حکومت عالیحضرت پادشاه افغانستان آقای میرزا محمد خان معین اول وزارت خارجیه دولت شاهی افغانستان و وکیل مختار دولت آلمان آقای دوکتور فایگل سفیر فوق العاده و وزیر مختار در افغانستان امروز ملاقات نموده اند، که اسناد مصدقه راجع به معاهدۀ مودت منعقده (۱۲) ماه حوت ۱۳۰۴ مطابق ۳ مارچ ۱۹۲۶ در برلن را بنا بر ماده (۴) معاهده موصوف تعاطی نمایند.

بعد از آنکه اسناد مصدقه ملاحظه شده و صحیح یافته شدند به تعاطی آن اقدام نمودند على هذا امضاء کنندگان ذیل این پروتوکول را ترتیب نموده امضا کردند.

پروتوکول هذا در دو نسخه اصل به زبانهای فارسی و آلمانی اجرا شده.

در پغمان صیفیۀ کابل ۲۲ سنبله ۱۳۰۵ش

(نقل از امان افغان کابل شماره ۲۰ سال ۷ مورخه اول میزان ۱۳۰۵ش)