رحمان بابا (۸۷)
از بزرگترین شعرای زبان پښتوست، که در بهار کلی جنوبی پشاور از صلب عبدالستار مهمند بسال (۱۰۴۲ه) بدنیا امد، و از قوم مهمند عشیرت ابراهیم زی بود (۸۸), عبدالرحمن در زبان پشتو شاعر شیوا و گویندۀ زبردستی برامد، و مکتبی کشود و سبکی را آفرید که ما آنرا سبک رحمان بابا گوئیم. وی در طفولیت از ملا محمد یوسف یوسفزی درس خواند و در فقه و تصوف عالم خوبی بار آمد.
رحمان بابا تا عهد شاه عالم فرزند اورنگزیب که جلوس وی (۱۱۱۸ه) است حیات داشت، و طوریکه هیوز گوید. در عنوان شباب در اکوړه خټک با پدر پشتو مرحوم خوشحال خان ملاقات‌ها کرد، و بهرۀ از انفاس میمونش اندوخت(۸۹) .
رحمان بابا شاعر نازکخیال و متین و سنجیده گوئی است و در عالم ادب پشتو شهرت کامل دارد، که نصیب دیگران نشده است، سبک رحمان و مکتب ادبی وی بهترین و جامع ترین سیکهاست، رحمان بابا از فطرت انسانی ترجمانی کرد و نداهایش از اعماق قلب برآمد، و سرودهایش را مطابق به طبیعت افغانی سرود سبک رحمان بابا در پشتونخوا مقبولیت تمامی یافت، و بعد از وی جم غفیری از شعرای پشتو بآن سخن گفتند، و در گزارش نغمه ئی سرودند و این استاد بزرگوار ادب پشتو در مقبرۀ هزار خانۀ پشاور نزدیک مزار آخوند پرویزه آرمیده است (۹۰)، ازوست:
زه د یار مینی په بار پسې شیدا کړم
که څوک ما گڼي زه نه یم واړه دی دئ
هغه زړه به له طوفانه په امان شي
چي کښی غوندي د خلکو بار بردار شي