گروه غلام محی الدین افغان
این گروه که برخی اعضا و پیشوایان ایشان در مشروطیت اول هم دست ،داشتند نسبت به جوانان افغان معتدل تر بودند، که گرد همان افغان (مذکور در عدد ۴ مشروطیت اول) فراهم می آمدند و عضو فعال و برجسته آنها همان میر قاسم خان بود، که در عدد اول رجال مشروطیت اول ذکرش رفت.
ازین گروه ارجمند عکسی در دست است که از خاندان مرحوم ماما محمد ابراهیم خان (یکی از اعضای برجسته این گروه) بدست آمده و قرار یکه میگویند این عکس را در سنه ١٣٣٤ ق در وقتی گرفتند که بدیدن مغارۀ جلندر میرفتند.
درین عکس ذوات ذیل دیده می شوند :
نشسته از راست بچپ:
۱- ماما محمد ابراهیم خان مشهور به ساعت ساز ، ساکن چنداول کابل که در تشکیل انجمن های خیریه مانند مجلس امدادیه ملی و دارالا یتام دار المساكين و کتابخانه ملی در اواخر عصر امین حبیب الله وسالهای امارت امانی تا نادری دست قوی داشت و یگانه مرد خیر ملی و افغان بی تعصبی بود که با هموطنان خود به هر زبان و مذهب و مشرب محشور بود و در خدمت مردم خود را وقف کرده بود ، هر چه که داشت ، آنرا بر مستحقان و مستمندان و یتیمان انفاق میکرد.
شخصيت نيک و جذاب محمدابراهیم جوان در ایام فراراز وطن در خدمت مامای خود تولمشر حسین علی خان سپه سالار کابینه امیــر شیر علی خان در لاهور و راولپندی به حب هموطنان و میهن عزیز شی سر شته چون در سنه ۱۹۰۷ م به اجازۀ امیر و پرورده شده بود.
حبیب الله خان به کابل باز گشت با مشروطه خواهان محشور شد و دکان ساعت سازیش در بازار ارگ مانند يک كلوب مجمع جوانان بیدار بود. چون با جلوس امانی از زندان سیاسی بر آمد به کارهای خیریه دوام داد مانند :
در سال ۱۳۰۳ ش مامور ناحیه اول بلدیه کابل.
در ١٣٠٦ ش مامور ناحیه جنوبی شهر کابل.
در ۱۳۰۸ موسس جمعیت خیریه امدادیه ملی.
در ۱۳۰۹ ش تاسیس یتیم خانه در شهر کابل.
.در۱۳۲۰ ش تاسیس دارالمساكين و دار الايتام.
در ۱۳۲۵ ش رئیس مرستون.
وفاتش در کابل به تاریخ او ل قوس ۱۳۳۲ش به عمر ۷۲ سالگی بود و آرامگاه او در دامنه کوه شیر دروازه است و بر آن چنین نوشته اند:
گذشت آن حاجی پاکیزه طینت
که او بودی پدر هر بینوا را
دعای بینوایان بود دایم
نصیبش خیر کن پروردگارا
ز شمسی گشت بهر سال فوتش
"نصیبش خیر" کن تاریخ پیدا
که از کلمات "نصیبش خیر کن" بحساب جمل سنۀ وفاتش ۱۳۳۲ش بر می آید (علیه الرحمه).
۲- حاجی گل احمد خان از افغانان حدود کابل.
۳- فتح محمد خان جبار خيل مدير مكتب حبیبیه در عصر امانی که از خاندان معروف ارسلا خان غلجی وزیر خارجه کابینۀ امیر شير على خان بود و پدرش بعد از سقوط امارت شیر علی خان به هند فراری شد و پسرانش در آنجا درس خوانده و افغانان منوری بار آمده بودند، که بعد از مرگ امیر عبدالرحمن خان به وطن برگشتند و در گسترش معارف و روشنفکری و تجدد سهم گرفتند. برادر مهتر ایشان امین الله خان جبار خیل در عصر امانی معین وزارت عدلیه بود، و این هر دو برادر بعد از ۱۳۰۹ ش وفات یافته اند.
۴- غلام محی الدین افغان جمریانی کندهاری که ذکرش در عدد ٤ رجال مشروطیت اول گذشت.
۵- میر قاسم خان: که ذکرش در عدد اول رجال مشروطیت اول گذشت یستادگان از راست بچپ:
۱- میرهاشم خان:
برادر كوچک ميز قاسم خان و از فارغان اعدادیه مکتب حبیبیه است که در پشتو و دری و انگلیسی مطالعه و نگارش داشت و عضو جوان این گروه بود، که بعد از فراغ تحصیل در دارالتالیف کار میکرد و خلاصه تاریخ افغانستان در يک جلد كوچک از آغاز اسلام تاختم جنگ دوم افغان و انگلیس برای تدریس صنف پنجم ابتدائی از تالیفات اوست طبع کابل ۱۳۰۰ ش .
وی در حدود ۱۳۰۲ ش به حیث سر پرست محصلین افغان در پاریس مقرر گشت و تا سال ۱۳۰۷ ش در آنجا بود در ایام اغتشاش در همین سال در زمستان به کندهار آمد و در سنه ۱۳۰۸ ش جنرال قونسل افغانی در تاشکند بود و روز یکشنبه ٢٤ عقرب ۱۳۱۰ش در حدود عشق آباد به دست قاتل نامعلومی کشته شد.
۲- حاجی شیر احمد خان از مردم چهاردهی کابل.
۳- عبدالهادی پریشان داوی که ذکرش در عدد اول رجال مشروطیت گذشت.
٤- عبدالجبارخان جبار خیل برادر كوچک فتح محمد خان مذکور است، که دروس ابتدایی را در مکاتب هند خوانده و با خانواده خود پس به وطن گشت و در مکاتب کابل معلمی داشت و با جمعیت مشروطیت دوم محشور بود و در سنه ۱۳۱۲ش معین اول وزارت معارف مقرر گشت و تا ١٣٢٤ ش برین مقام ماند و بعد از آن عضو مجلس اعیان بود ، تا که در حدود ۱۳۳۰ ش در کابل وفات یافت.