یادداشت ستودارت به شاه ایران

بامر وزیر مختار عليا حضرة ملكه بریتانیه به اطلاع اعالیحضرت میرساند: که دولت بریتانیه اقدامات اعالیحضرت شما بر خلاف افغانان بنظر تشویش و اضطراب دیده و آنرا یک حرکت خصمانه بر مقابل هند بریتانوی و بکلی منافی روحیه که یگانگی و دوستی بین بریتانیهٔ عظمی و ایران موجود است می شمارد، و اگر این پروژه اقدامات دوام کند، بالنتيجه رشته روابط دوستانه که با کمال مسرت بین بریتانیهٔ عظمی و ایران موجود است قطع خواهد شد و بریتانیهٔ عظمی با قداما که برای حفظ وقار تاج بریتانیه لازم بیند، دست خواهد برد.

به من هدایت داده شده تا علاوتاً با اطلاع عالیحضرت برسانم. که اگر هرات بشما تسلیم هم شود، دولت بریتانیه تسلط شما را بران یا دیگر قطعۀ خاک افغانستان، یک عمل خصمانه بر خلاف انگلیند خواهد، شمرد وزیر مختار عليا حضرة ملكه انگلستان بکمال بی صبری انتظار میبرد و امید دارد که به عجلت تمام لشکر ایران واپس به کشور خود بر گردند و عالیحضرت شما از اقدامات خصمانه علیه انگلستان خود داری فرمایند.

دولت بریتانیه تلافی تشددیکه با ایلچی وی شده نیز خواهان است و این امر از مسئله هرات بکلی علیحده است. وزیر مختار دولت مذکور اعتماد دارد که عالیحضرت شما طوریکه وی بخواهد تلافی این امر را خواهید فرمود و نخواهید گذاشت که دولت بریتانیه آنرا به وسایل دیگری تلافی نماید.

البته با علیحضرت شما اطلاعات حکومت فارس رسیده خواهد بود که یک دسته از لشکریان بریتانیه با پنج کشتی جنگی به خلیج فارس رسیده و علی العجاله بر جزیرۀ خارک قبضه کردهاند و اقدامات دیگر این دستهای جنگی، مبنی بر تصمیمات آینده عالیحضرت شما خواهد بود.

اما عاليحضرت شما باید نظر دولت عليا حضرة ملكه بریتانیا را در بارهٔ مسایل کنونی بخوبی بدانند و بفهمند که در خاطر وزرای بریتانیه و ارباب حل و عقد امور هند تشویشی از اقداماتِ کنونی دولت ایران پیدا آمده، که اکنون جز تکمیل مطالبات آنها هیچ چیزی مانع اقداماتِ ایشان که برای حفظ منافع و تلافی وقار بریتانیه میکنند، نخواهد بود. وزیر مختار بریتانیه اکنون سفر خود را به سرحدات ترکیه ادامه داده و تمام مامورین بریتانوی را از داخل خاک ایران باز خواهد خواست ولی یقین دارد که عالیحضرت شما بعد ازین بمشوره برخی از کج طینیان که وخامت امور را به این درجه رسانیده اند نخواهند رفت، و از عقل سلیم خود مطابق منافع حقیقی ایران استشاره فرموده و اقداماتی را خواهند فرمود که وزیر مختار بریتانیه واپس بدربار شاهی آید، و مراتب یگانگی و دوستی سابقه را باز بین حکومتین بر قرار سازد. عالیحضرت همایونی باید بدانند: که وزیر مختار عليا حضرة ملكه بریتانیه بحضور شما با کمال صداقت و اخلاص مراتب امور را باز توضیح داده و امیدوارست که دولت ایران از تعقیب چنین رویه نامرضیه باز گشته و بفهمد که جز قبول خواهشهای دولت بریتانیه دیگر چیزی نمیتواند که ایران را از خطرات فوری و زیان نجات بخشد.

خدای بزرگ عالیحضرت شما را هدایت فرماید تا درین مورد تصمیم عاقلانه بگیرید و اشارهای اهریمنی که امور را باین درجه وخامت رسانیده فراموش فرمائید من بحیث یک خدمتکار قدیمی و مخلص و خیر خواه شاه و دولت ایران دعا میکنم که چنین باد."