111

وابسته های عددی یا واحدهای سنجش

از کتاب: زبان د آری
جای دادن وابستۀ عددی بین عدد ومعدود یا بین شماره وشمرده درپیشینگاهان حتمی بود و اکنون هم گاهی کارآمد است. درزندگی روزمره بارها می گوییم : یک قرص نان ، یک گیلاس آب ، دو کیلوبوره ، دوجوره دستکش.
امروزه کمتررعایت می شود . تنها درنوشته های دفتری وبازرگانی کاربرد دار. درهرحال آشنایی با وابسته های عددی که کدام با کدام معدود می آید ازضرورتهای نوشتار است . برای درامان مانی از لغزشهای احتمالی اینک فهرستی ازوابسته های عددی باجای کاربردآنها نوشته می شود :

  • اصله برای انواع درخت باب برای دکان ، مکتب ، خانه ، اپارتمان محراب برای مسجد د
  • ربند برای حویلی ، سرای ، باغ وباغچه
  • قطعه برای زمین ، مرغ ، مرغ آبی ، فیل مرغ
  • قلم برای تباشیر
  • تخته برای قالین ، گلیم ، نمد و کاغذ
  • قرص برای نان و تابلیت های دوا
  • حلقه برای تایر
  • حجربرای آسیا
  • رأس برای گاو ، گوسپند
  • زنجیربرای فیل
  • قبضه برای شمشیر ، کارد
  • میل برای سلاح ، تفنگ ، تفنگچه ، ماشین دار ، توپ
  • کوهان برای شتر
  • پایه برای چوکی ومیز والماری و رادیو و تلویزیون
  • درجن برای قاشق پنجه ، پیاله ، گیلاس، بشقاب و شش یا دوازده تای هرظرف
  • جلد برای کتاب
  • عراده برای تیزرفتار ، بایسکل ، موتر سکل
  • فروند و بال برای طیاره
  • دست برای دریشی ، پیرهن تنبان ، کالا
  • جوره برای جراب ، دستکش ، گوشواره ، چپلی ، پیزار و دیگر پای افزارها وچیزهایی که دوتایی اند.
  • قلاده برای سگ
  • دسته برای گل وبعض سبسزیها
  • توپ برای تکه
  • پارچه برای شعر ، غزل
  • جفت برای گاوقلبه یی
  • حلقه برای زنجیر
  • تان برای یک چپنوار تکه
  • ثوب برای پیرا هن وجامه

برای دیگرچیزها غالبا دانه بکارمی رود. برای آسانی وآزادی ازقید وابسته های عددی که قانون ودلیلی ندارند، اگربتوانیم و ممکن باشد عدد ومعدود را کنارهم بیاوریم بهترخواهد بود.
یک کتاب ، دوآسیا، چهارگاو ، ده باغ . گاهی برای پرهیز ازغلط فهمی می توان وابستۀ عددی را بکاربرد. طورمثال اگربنویسیم که : یک گوشوارۀ او گم شد. فهمیده نمی شودکه یک لنگ گوشواره یا یک جوره . درآن صورت بهتراست واژۀ جوره بین عددومعدود آورده شود.