111

پیروی وصفی و زمانی

از کتاب: زبان د آری

پیش ازاین نوشتم که جملة مرکب داری یک فقرة پایه و یک یا چند فقرة پیرو می باشد و از شمار فقرهای پیرو ، پیروی مفعولی وپیروی شرطی را نیز بیان کردم .

اکنون دو پیروی دیگر را بیان می کنم :

ـ پيروی وصفی :

پيروی وصفی از کلمه ربط ( که ) شناخته می شود. فقره پيرو که پس از کلمه ربط که می آید اسمی را که پیش از آن آمده است وصف می کند .

ـ توپی را که تازه خریده بودم ، گم کردم .

توپی را گم کردم .= فقره عمده .

توپی را تازه خریده بودم = فقرۀ پيرو .

فقره پيرو فاعل فقرۀ پايه را وصف می کند .

گلی کــــه تربیت دســــت باغبان نخــــورد

اگر ز چشمه خوریشد سرزند ، خود روست

اگر گلی ز چشمه خورشید سرزند خود روست. = فقرۀ پايه . آن که تربیت دست باغبان نخورد = فقره پيرو .

ــ پيروی زمانی :

پيروی زمانی با کلمه های ربط و ربط مرکب قید زمان ، چون ،چو ، چونکه ، وقتی که ، هنگامی که ، هر وقت که ، همین که ساخته میشود .

به این ترتیب :

نخست کلمه ها ی ربط ، سپس فقرۀ پيرو و بعد فقره پايه جا می گیرد .

کلمۀ ربط + فقرۀ پيرو + فقرۀ پايه

ـ چون از کتاب قصه خوشم نمی آید ، آن را نخریدم .

از کتاب قصه خوشم نمی آید = پيرو

آن کتاب قصه را نخریدم = پايه

ـ همین که در شهر پا نهاد ، در جست وجوی کار شد .

در شهر پا نهاد = پيرو

در شهر در جست وجوی کار شد . = پايه

ـ هر گاه نام شایق جمال را می شنوم ، به یاد « فرسنامه » او می افتم .

نام شایق جمال را می شنوم = پيرو

به یاد « فرسنامۀ » او می افتم . = پايه