العاشر هشام بن عبدالملک

هشام بن عبدالملک کنیت او ابوولید بود او بخلافت بنشست درماه رمضان سنه تسع وستین (۳) و در ایام او زید بن علی بن الحسین خروج کرد و چهارده هزار مرد شیعه با او بیعت کردند و باز خلافت کردند و از آن جمله چهارده کس پیش او بماندند وهشام عبدالملک یوسف بن عمر را که والی عراق بود بطلب و دفع زید بن علی فرستاد بود ناگاه او را دریافتند قتال میان ایشان قایم شد تیری بر دماغ زید آمد و شهید شد او را دفن کردند پس از ان او را از خاک برکشیدند و بیاویختند پس هشام نامه کرد بجانب ابن عمر (۴)تا زید را بسوختند رضی الله عنه.

پسر(۵)زید بن علی که یحی نام او بود از انجا بگریخت و بطرف بلخ آمد علیه الرحمه و هشام ولایت خراسان را به جنید بن عبدالرحمن العطفانی داد (۶)، و در سنه اثنی عشر و مائة خاقان ملک ترکستان بیرون آمد و با جنید مصاف کرد میان سمرقند وفرقانه.و در سال دوم هم مصاف کردند هردوکرت نصرت لشکر اسلام را بود و لشکر ترکستان چندان بود که در عدد نیاید خلق بسیار از ایشان بدوزخ  رفت و بسیار اسیر شدند و بروایتی فتح مسلمه برادر هشام را بود و بملک خزر مدینه باب الابواب بنا کرد(۷)، و آن فتح جنید را بود

(۱)اصل:حسانه.پ:حشانه. الکامل و مسعودی:حبابه. گزیده:حنانه. (۲)اصل هاشم(۳)کذا ولی بقول جمهور :۱۰۵ ه (۴)اصل وپ: بجانب عمرو ولی چون یوسف بن عمرو  والی عراق بود نه خود عمر کلمها بن زیادت شد.(۵)اصل:پس زید اگر به ضمه اول بخوانیم بمعنی همان پسر باشد.

(۶)کذا الکامل و فتوح البلدان:الجنید بن عبدالرحمن بن عمرو بن الحرث  المری. (۷)این جمله در اصل وپ:مغشوش بود از تصریح یاقوت والکامل و غیر هم اصلاح شد یا قوت گوید باب الابواب و هوالدربند شروان علی بحر طبرستان و هو بحرالخزر.

امویان طبقه(۳) (۱۰۰)

ولایت هشام نوزده سال و هشت ماه و نیم بود و بقولی یازده ماه و فوت او بزمین شام در موضعی بود که نام او رصافه (۱)است وآن دارالملک او بود و مدت عمر او پنجا و شش سال بود و وفات او در ششم ماه ربیع الاول سنه خمس و عشرین و مائة بود.