عمرانات شاه جهان

عمرانات شاه جهان در کابل زیاد بوده و از تمام شاهان گورگانی مهمتر است، در سال دوازدهم جلوس شاه جهان امر داد که در اورته باغ  و مهتاب باغ بنائی را بسازند که در خور آرامش شاهی باشد ، این عمارت تا سال نوزدهم جلوس که شاه جهان بار دوم بکابل آمد با تمام رسید و تمام مصرف این ابنیه دونیم لک روپیه بود. 

علاوه بران دونیم لک روپیۀ دیگر هم بامر شاه جهان بعمارت باغ شهر آرا و چارباغ و باغ بابر (مدفن بابر) بمصرف رسید، و قلعه کابل هم ترمیم شد و آبی هم برای ارگ کابل تهیه گردید(۱۰۵۶ه‍) 

شاه جهان در سفر دوم خود تمام باغهای کابل را آراست، و مبانی خوبی را در آن ساخت، تنها در باغ شهر آرا سه عمارت را بر افراشت که هر یکی بدیع و زیبنده و دلکشا بود و حوض ها و آبشارها و فواره هارا در بین آن ساخت، علاوه بران برد مزار بابر نیز در همین سال ها مسجد سنگ مرمر سفید بمصرف چهل هزار روپیه (۲۴) ساخته شد و حوض ها آبشارها و خیابان‌ها باغ بابر نیز با حسن صورت پیرایش یافت (۲۵) (به منظر نمبر ۲۰-۲۱-۲۲ رجوع شود) 

باغ استالف نیز از عمرانات  دورۀ شاه جهان است، مه به ملکه تعلق داشت، و به (جهان نما) موسوم بود، و در نزاهت و طراوت خود نظیری نداشت و شاه جهان  در سال (۱۰۵۶ه‍) درین باغ سیر کرد، و خیابانهای آنرا آراست (منظر نمره ۲۳)

خلاصه عمرانات شاه جهان در افغانستان بسیار است، که جمله (۱۲)لک روپیه به عمارات کابل و مسجد و قلعۀ ارگ و قلعۀ دور شهر و غیره و هشت لک روپیه بقلعۀ قندهار و بست و زمین داور مصرف شده بود۲۶