اشرف خان هجری
از کتاب: تاریخ افغانستان در عصر گورکانیان (تیموریان) هند
فرزند بزرگ خوشحال خان است، که مثل پدر را دارای شمشیر و قلم بوده و از شعرای درجۀ اول زبان پشتو است، که دیوانش مشتمل بر غزل و قصاید و رباعی و قطعات در پشاور طبع شده است.
اشرف خان در جنگهای آزادی خواهی پدر نامور خود بهره ئی داشت و در سال (۱۰۹۳ه) در جنگهای اورنگزیب بدست قشون مغول اسیر افتاد، و تا آخر عمر در بیجاپور دکن نفی البلد و محبوس بود.
هجری در ایام فراق اشعار رنگینی را بیاد وطن سرود و تا ده سال در محبس مغول ماند، و همدرانجا از جهان گذشت، از مضامین اشعار آبدار هجری بر می آید که در سن پیری از جهان رفته و در حدود(۱۱۰۰ه) در گذشته است. اشعار هجری عشقی ، اخلاقی ، حماسی، ووطنی است در وداع وطن عزیزی گوید:
ما هله ماتم دځان وکړ په وینو
چي اټک و ته مي شاکړه په ژړا شوم
اوس به څه د وطن کاڼی بوټي ژاړم
د رخصت سلام مي وکړ تری جدا شوم (۱۲)