منازعه با چین

در ربع اخیر قرن اوم .م. قشون چینائی تحت ادارۀ جنرال "پان چااو" بطرف بلاد شرقی تا کنار سواحل دریاچه کسپین آمده، ختن و کاشغر و بعضی مناطق دیگری را که در شمال سرحدات امپراطوری کوشان افتاده بود ، تسخیر کردند. شاه کوشانی آریانا ، کدفیزس دوم که با خورده بینی پیشرفتهای چینائی ها را بطرف غرب تعقیب میکرد خود را مساوی با امپراطور چین دانسته بیش از پیش خود را آماده نموده بود که اگر ایاناً قشون چینائی ها در سرحدات خاک کوشانی تجاوز کنند تابعیت شاه ایشان را قبول نکند چنانچه قبل از اینکه تهدیدی از طرف چینائی ها حس شود در حوالی 290 شهزاده خانم چینائی را برای ازدواج خود مطالبه نموده و ایلچی برای انجام این مطلب بطرف چین فرستاد این ایلچی به دربار امپراطور چین نرسیده و در راه که "پان چااو" جنرال فاتح چینائی از مقصد مسافرت او دانسته شده و چون خواستگاری دختر امپراطور خود را اهانت بزرگ تصور کرد، ایلچی امپراطور کوشان را متوقف ساخته مجبور به مراجعت نمود.

کدفیزس دوم از ین پیش آمد و رفتار بی احترامانه ئی که نسبت به نماینده اش شده بود، به خشم شده قشون مدهشی مرکب از 70000 (هفتاد هزار) سوار آماده نموده امر داد تا تحت فرماندهی نایب السلطنت اش "سی" از راه دره های پامیر که انوقت (تسونگ لنگ) (15) میخواندند عبور نموده به خاک چین حمله کند. ولی اسطه مشکلات را که از مناطق کهستانی سرد و دشوار گذار پامیر میگذشت، اکثر قشون او تلف شده و در مقابل چینائی ها شکست خورد.