111

بنی آدم اعضای یکدیگر اند

از کتاب: زبان د آری

این مصرع خود غلط مشهور است و دور ونا سازگار با گفتۀ سعدی است . اکنون ببینیم که این مصرع چی معنا دارد . بنی آدم یعنی اولاد آدم ،‌یعنی آدمان چطور ممکن است که اعضای یکدیگر باشند ؟ یعنی این سر او واو پای این و دیگری بینی آن دیگر و آن دیگر گوش این دیگر ؟ یعنی آدمان همه دست وپا و سرو گردن و دل وجگر یکدیگر باشیم ؟ در چنان وضعی اگر عضوی به درد آید دیگر عضو ها اثر پذیر نمی شوند .

اصل مصرع سعدی چنین است :

بنی آدم اعضای یک پیکر اند . بنی آدم تشبیه شده است به یک پیکر که هر واحد اجتماعی کوچک و هر فرد یکی از اعضای آن بیکر واحد است و در آن صورت است که : چو عضوی به درد آورد روزگار + دگر عضو ها را نما ند قرار ! بر این بنا درست است که صورت دومین مصرع سعدی در خاطر ها باشد . یعنی بنی آدم اعضای یک پیکر اند ، نه اعضای یکدیگر اند .