حکایت ۲۵
پیر خرقان گوید رحمه الله : تا اهل هشت بهشت در بهشت فرونیایند ، از حسرتِ خودآگاه نشوند. قالت رابعة رحمها الله: رأيت ربى في المنام قال لى ادخلى الجنة . قلت يارب ! اني في الدنيا في السجن و في الآخرة في السجن. این کلاه بر سر کس نهد، که او پیوندها بریده بود، از عرش تا ثرى او را با هیچ چیز پیوند نبود . قال الله تعالى : فمن كان يرجو لقاء ربه الآيه . هر کاریکه توقیع اخلاص ندارد آن کار حضرت را نشاید .
کار باید که از نجاست شرک پاک بود ، و از وحشت ریا آزاد بود ، و از كينه وعداوت وغيل . دل ازین همه آلايشها مصون بود و زبان از غیبت کردن پاک بود . چنانک جامهایی که با او نماز کنی از نجاست عينى پاک بايد دل نيز ازين نجاستها پاک بايد. زری که انگشتری سازند سلطانرا ، آنرا نخست فرو پالایند، تا غل و غش نماند. پس آنگاه بجوهری عزیزتر بیارایند، آنگاه بر سلطان عرضه کنند . گفته ایشانست :
من طالب طريق الحق صدقاً ، تبرء من حب الدُّنيا وحب الآخيرة چون نقطه طلب ، درسینه بجنبد ، دنیا و آخرت رخت برگیرد و برود.
مسئله
اگر کسی خمر خورده بود ، تا دهن نشوید ، نمازش روا نبود . و بمذهب بوحنیفه رحمه الله آب دهن وی ، دهن وی شوید، چون سه بار از دهن بیرون اندازد یا فرو خورد .
و بعضی از اصحاب شافعی گفته اند: باید که می کند و بیرون اندازد خورده را، تا نمازش بشاید کردن و اگر قیمتی ماند در معده آن عفو بود . و بدین مبالغت زجر خواسته اند . چه کبیره عظیم است. همچنانک در حق قطاع طریق مبالغت آمده در عقوبت وی .
مسئله
اگر زنی بر موی خویش، مویهای دیگر پیوند کند، اگر از مرده بریده باشند یا زنی دیگر ، با آن مویها نماز کردن روا نبود بقول شافعى رحمه الله . و این معاملت حرامست بفتوي صاحب شرع : لعن الله الواصلة ، الحديث . كننده را و کرده را وعید لعنت کرد . والواشمة والمستوشمه و لعنت برانکس باد که دست بیارند و نقش کنند بنيل ، و برانکس که دست پیش دارد فاما اگر ابریشم پیوند کند ، نماز باتفاق روا بود . ولیكن این معاملت حرام بود ، مگر که شوی دارد و غرض وی آن بود ، که در چشم شوهر خوب نماید ، و شوهر را رغبت بدو زیادت شود روا بود، وليكن كراهيت بود . و حرف مسئله آنست که هر که از خود چیزی نماید، که او آن نباشد، یا درو بغلط افتند، حرام بود: براؤن الناس ولا يذكرون الله الا قليلا . فردا این لباسها از سر بیرون کنند، تا از زیر آب کربیان دراعها (؟) چه فضیحت آشکارا شود ؟ و ازین نشستنهای در مسجد باسم زاهدی چه سر برزند؟
مسائل الأمتى
قال الشيخ : هر كه الحمد نداند، یا درست نتواند خواندن ، وی امتی است، ورچند همه قرآن بهمه قراءت برخواند. بحکم آنکه فریضه ( است ) خواندن الحمد بر مذهب شافعی و گر کسی الحمد نداند و چیزی دیگر نداند از قرآن . باید که تسبیح و تهلیل گوید بجای الحمد بمقدار هفت آیه . اگر نیمه داند، بنگریم اگر نیمه اول داند، نخست آن نیمه برخواند و باز تسبیح و تهلیل کند ، باز نیمه آخرین برخواند ، ترتیب نگاهدارد.
قال الشيخ رحمه الله : کس باشد که همه زبانها بگوید، و وی گنگ بود ، و کس باشد که همه دواوین و کتب برخواند و او خود امی بود ، و کس باشد که هیچ نداند، ووى قارى بود.