کنیشکا تاریخی پاچا او امپراطور

 کنیشکا دافغانستان ،هند او مرکزي اسیا په لرغونی تاریخ کی پیژندل شوی او مشهور نوم دی، دونخپو له زده کوونگیو نیولی با تر پوهاتو پوري تول دنوموری شخصیت په أروند لي ير معلومات لري، أودالر و پر معلوات نظر په زمان أومکان سره توپير لري، په دي مانا چي دمرکزی اسیا په پخوانيو منابعوكي کنیشکا دبودایي دین ومبلغ په نوگه او مشهوری زیوچی، قبيلي نه منوب گیل شوی، په هند کې ډير شمېر خلکو هغه دبوداني كيسو له مخې ديو نيمه افسانوي او نیمه خیالی باچا په توگه معرفی کری په دي کي شلد نشته چی دهند له فانحانو خخه پر هم کنیشگادی او هغه لکه دافغانستان دمخکنیو پاچاهانو په څير په تدريج سره له بګرام اوگندهارا څخه لومړی ځان دپيښور سيمې ته رسولی او بیا دپنجاب له سیندونو څخه ورتير او قه اثارو په شهادت چي دویلی په جنوب کی موندل شوی، بخان پی دهندوستان مرکز اولاترهغې هم وړاندې رسولی و.

کنیشکا په هند کی ویر مشهور دی، دبنارس هلی او گنگا د سیمی هند یانو نوموړی دیوهندی پاچا په توګه پیژندلی،خودمرکزي آسیا اوهند وستان دمورخينو او متابعوله نظره بو مطلب په گلی دول لویدلی او هغه داچی گنیشکا په افغانستان دگوشانیانو يبومقندر پاجاو يو ډيره ارزښتمنده او په زړه پورې نتیجه چې دسره کوتل په کيندلو کې زمون. الاس ته راغلي داده چي دکنيشکا په اړوند چې خنگه، هندي بودایي منابعو فگر کاوه هغه خیالي، تصوري، اونيمه داستاني پاچا نه و، بلکه حقیقت او تاريخي وجوديې لاره، چې تر کلونو انتظار وروسته مو دهندوکش په شمال کې دپخواني بغلان له ولايت خخه لوي عمراني اثار، سکی، مجسمي او دهغه ډېر لیگونه ثر اوسه کړي دی، نوځکه هغه يو خل بيا دتاريخ په پاڼو کې په واقعي څیره دیومقتدر او باعظمته پاچا په حيث گورو دهغو معلومانو په رنا کی چي په دي وروستيو وختونو کي تازه دسره گوتل دگیندالو به ترخ کي تر لاسه شوی خرگنده شوي ده چی گوشا نشاه کنیشکا ددويسي مسبحي پیری په دویمه نیمایی کی دهندوکش دوارو خواو ته پو مقتدر دولت تاسیس گری و، چي دلرغوني افغانستان ددیر مقتدرو دولتونو په قطار کی شمبرل گیري دنازه معلوماتو په رنا کي کنیشکا تردي وروسته هندي واکمن گنلی نه شو بلکی هغه باید په صحيع أو اساسی دول دافغانستان گوشانی باچا او دهندوستان فاتح وگنو. لکه څنګه چې محمود زابلي ، سلطان غياث الدين او معز الدين غوري په افغانستان کی مقتدر اوپیاوږی دولئونه تشکيل او پلازمينې يې هم به فیروز کوه او غزني کي موجودي وي وروسشه له هغي هر پو په خپل وار سره دهندوسشان په ببلا بيلو سيمو کي سويي وکړي، هلنه يې مرگزونه جور او په هغه پراخ، هندوستان کي يي واكمن وتاکل. لوی کنیشکا هم وړاندې تر دې چې په هندوستان کې سوبي وكري دلرفونی افغانستان به دتشه أوتر تولو سرحدانو پوري پی پومفندر دولت تشکيل کړ چې په کوشاني دولت شهرت لري، البته چې وړاندې ترکنیشکا نور هم په کوشدانبانو کی واکمنی ته رسپدلي دي خو دکنیشکا پر وخت دکوشانيانو قدرت خپل لور حد ته رسیدلي و.

دعلمي، هڅو او لرغون پېژندونکيو دڅيړنو له مخې چې په دې وروستبو اتو کلونو کې منځ ته راغلې په قطعي ډول ثبوت تبه ورسیده چی کنیشکا دافغانستن په شمالی برخو کی غالبا په بلخ أو حتما به غوري او بغلان كي لوي مر کزونه او بارونه درلودل او پرنه له شکه دجگمرانی بو ستر هرکز بي داوسني پلخمری جنوب لویدیخ لور نه به شل کبلو ميشړۍ گې په سره کوتل گی و، أو تر دي حده بي والك او خواك موندالی و ، چي پرنه له مبالغي کولی شو نوصوری دروم د امپراطوراشو او دچین دفغفورائو به فطار گی وشمپرو، دای دوارو لویوخشیزو او لوید پزو هیوادونو امیراطور انو له کوشاني دولت سره ددوستانه اریکو احنباج محسوساوه نو ویلای شو چی کنیشکا بپاجا دافغانستان دمقندر و پاچاهانوله والی خخه و چي دفتوحاثو له مخي بې دهندوستان زره نه خان ورساوه يري سيمي يي فشح او دکوشاني افغانستان فرهنګ او تمدن يې په لوی هندوستان کې خپور کړ او هلته بي دخپل واك چلوني لپاره ہو شمير ارونه أو مرگزونه چور گرل.