مخبران نهضت مشروطیت
در بین اعضای مخلص و همدردان راستین جمعیت مشروطه خواهان ، چندین شخص مفسد و گماشته دولت هم بوده اند که اطلاع اقدامات و تصاويب جمعیت را به امیر میدادند که از آنجمله ملا منهاج الدين معلم سردار محمد كبير خان و عبدالحق را از گفته میر قاسم میدانیم و مولوی محمد حسین هم نام او را آورده مینویسد که امیر حبیب الله به ملا منهاج گفته بود: اگر تمام اشخاص داخل فهرست او (کار کنان عمو می جمعیت مشروطه خواهان) کشته شوند خون آنها بگردن او خواهد بود و بنابرین امیر فهارس مفصل تمام اعضای جمعیت را در بخاری سوزانید گفت: اگر همه این مردم را بکشیم، عالمی برباد خواهد شد . ملا منهاج که اصلا از قوم شنوار سمت مشرقی جلال آباد و آموزگار شهزادگان در بار بود با وجود ارتکاب این عمل نا جایز که مورد نفرت روشنفکران قرار گرفت بسبب زمانه سازی و رابطه با منابع استخبا ری در دورۀ امانی هم بر جای ماند و در سنه ۱۲۹۹ ش مدير جريدۀ ستاره افغان چاریکار مقرر گردید ولی به احتجاج رفقای نو رها شدۀ مشروطه خواهان ، وزیر معارف محمد سلیمان خان او را موقوف داشت که بعد از آن به مخبری سمت قطغن و بدخشان فرستاده شد . شخص دوم عبدالحق را فقط از گفتار میر قاسم خان می شناسم و جای دیگر نامش را ندیده ام.
ولی این عبدالحق مخبر كاذب غیر از ملا عبدالحق ارغندیوال است که ذکرش جداگانه آمد .
شخص سوم که بترتیب فهرست نام مشروطه خواهان و تقدیم آن پیش امیر متهم است بقول غبار استاد محمد عظیم خان کار گزار فنی بریکه کابل بود که از يک خاندان اسلحه سازان ماهر قدیم بر آمده و در فن خود سخت ماهر بود، و بعد ازدادن راپور ، بمراتب بلند تری رسید.
این شخصیت فنی در عصر امانی هم در اوج قدرت بود بحیث سرافسر اسلحه سازی حربی مقرر گشت و در حدود ۱۳۰۰ ش برای خریداری اسلحه به اروپا (ایتالیا و آلمان ) فرستاده شد و در جریده آزادی شرق برلین ، عکس او در جمله رجال افغانی نشر گردیده بود .
وی در کابل به برگد عظیمو شهرت داشت.