32

فتح قندهار

از کتاب: تاریخ افغانستان در عصر گورکانیان (تیموریان) هند ، فصل اول

اندر محرم سال ۹۱۳ه‍ قوای اوزبک متوجه هرات گشته و شیبانی خان به تاخت وتاز آنشهر پرداخت چون تافراه وگرمسیرپیش آمد بنا بران شاه بیگ و‌محمد مقیم پسران امیر ذوالنون ارغوان که حکمرانان آن صفحات بودند ازیک طرف به محمد خان شیبانی اظهار انقیاد نموده وسکه وخطبه را بنام شیبانی قبول کردند از جهت دیگر پیغامی به بابر بکابل دادند که روبسوی قندهار آورد ودرمقابل تاخت شیبانی به آنها یاوری کند بابر که قوای خود را همواره بتاخت وتاز مشغول می‌داشت وبیکار  نمی گذاشت روبسوی قندهار وزمین داور آورد چون ازکلات بگذاشت جان میرزا که شرح تصرف وهزیمت وی را از کابل پیشتر نگاشتیم با عبدالرزاق میرزا از قند هار بخدمت برادرزاده خودبابر رسید ولی شاه بیگ و‌محمد مقیم که خطر شیبانی رابه اظهار انقیاد دفع دیدند نخواستند که به بابر تسلیم شوند بنابرآن از راه مقابلت پیش آمدند وبا سپاه عظیم روی بمصاف آوردند ودرقریه خالیشک نزدیک قندهار (یعنی از مؤرخین بصورت غلط ختک نوشته اند ولی مطابق بقول خود بابر درتزک او خلیشک صحیح است که اکنون خالیشک گویند) بعد از جنگ شدید یکه یاقوای بابر کردند شکستی خوردند فاحش وهزیمتی دیدند عظیم ! وشاه بیگ بسوی شال ومستنگ و‌محمد مقیم بزمین داور پناهند.

باینصورت بابر بعدپ دو هزار نفر عسکر خود بر شهر شهر قندهار وحصن متین آن تصرف جست وبر خزائنیکه امیر ذوالنون وپسرانش مدتی اندوخته بودند دست یافت وایالت قندهار وزمین داور رابه ناصر میرزا برادر خود سپرده و عازم  صوب کابل گردید 

چون بابر بکابل رسید هنوز ماهی چند نگذشت که شاه بیگ و‌محمد مقیم که پیش محمد شیبانی پناهنده بودند بقومندانی خود شیبانی وقوای اوزبک بر قندهار حمله آوردند وناصر میرزا هم قندهار راپدورد گفته وبکابل نزد برادر خود گریخت و قندهار پس بیاوری وکمک شیبانی بدست شاه بیگ و‌محمد مقیم افتاد وقوای اوزبک وشیبانی پس ازآنکه مهم قندهار رانوردیدند آنرا به شاه بیگ و‌محمد مقیم سپرده و خود شیبانی بخراسان پس گشت درین وقت محمد مقیم سپرده و خود شیبانی بخراسان پس گشت درین وقت محمد مقیم مرد وقندهار تنها به شاه بیگ ماند.(۲۴).