داستان سقیفۀ بن ساعده و بیعت ابوبکر
روز وفات رسول خدا انصار در سقیفۀ بنی ساعده فراهم شدند .... پس سعد ابن عبادۀ خزرجی را نشانیده دستمالی بسر او بسته مسندی برا یاو دوتا کردند و خبریه ابوبکر و عمرو مهاجران رسید پس با شتاب امدند و مردم را از پیرامون سعد بر اندند و ابوبکر و عمرو بن خطاب و ابو عبیدة بن جراح پیش آمدند و گفتند : ای گروه انصار پیامبر خدا از ماست پس بجانشینی او سزاوارتریم و انصار گفتند : از ما امیری و از شما امیری پس ابوبکر گفت : امیران از ما ووزیران از شما آنگاه ثابت بن قیس ابن شماس که خطیب انصار بود بپاخاست و سخن گفت و بر تری انان را یاد اوری کرد . پس ابوبکر گفت شمارا از بزرگواری دور نمیدارم و آنچه از برتری یاد آور شدید راستی که شما اهل ان هستید لیکن قریش از شما به محمد سزاوارترند و این عمر بن خطاب است که پیامبر خدا گفته است خدایا دین را باو سر بلند گردان و این ابو عبیدة بن جراح است که پیامبر خدا گفته است : امین این امت است پس با هر کدام از این دو خواهید بیعت کنید .آن دو زیر بار نرفتند و گفتند : بخدا قسم با اینکه تو همسفر پیامبر خدا و دو دو تایی ما بر تو پیشی نخواهیم گرفت . پس ابوعبیده دست بدست ابوبکر زد و عمرو دومی بود سپس هر که از قریش همراه او بود بیعت کرد و آنگه ابو عبیده فریاد کرد : ای گروه انصار شما نخستین یاوران بودید پس نخستین کس نباشید که تغیر و تبدیل دهدو عبدالرحمن بن عوف برخاست و آغاز سخن کرد و گفت : ای گروه و یاران پیامبر , شما هر چند بر تری داشته اید لیکن مانند ابوبکر و عمور و علی در میان شما نیست و منذر بن ارقم بپا خاست و گفت: برتری کسانی که نام بردی انکار نمی کنیم و راستی در میان ایشان مردی است که اگر این امررا خواستار میشد هیچ کس با او بنزاع بر نمی خاست و مقصود او علی بن ابیطالب بود پس بشیر بن سعد خزرجی بر جست و نخستین کس از انصار بود که باابوبکر بیعت کرد و سپس اسید بن حضیر خزرجی و دیگر مردمان بیعت کردند و چنان شد که مرد از روی مسند سعد بن عباده می پرید و تا آنجا رسید که سعد را لگد کوب کردند و عمر گفت : سعد را بکشید خدا سعد را بکشد و برء بن عازب امد و در خانۀ بنی هاشم را کوبیدو گفت ک ای گروه بنی هاشن با ابوبکر بیعت شد پس بعضی ا زیشان گفتند : با اینکه ما به محمد سزاوارتریم مسلمانان با نبودن ما کاری انجام نمی دند عباس گفت :بپرور دگار کعبه سوگند که آن را انجام دادن و مهاجران و انصار در بارۀ علی شک نمی داشتند پس چون از خانه بیرون امدند فضل بن عباس که زبان قریش بود گفت : ای گروه قریش با اینکه اهل خلافت ماییم نه شما و سرور ما از شمان بدان سزاوارتر است با شبهه کاری خلافت برای شما راست نگردد و عبتة بن ابی لهب بر خاست و گفت : ما کنت احسب ان الامر منصرف عن هاشم ثم منها عن ابی الحسن عن اول الناس ایمانا و سابقة و اعلم الناس بالقرآن و السنن و اخر الناس عهد با لنبی و من جبریل عون له فی الغسل و الکفن من فیه ما فیهم لا یمترون به ولیس فی القوم ما فیه من الحسن « گمان نمی کردم که امر (خلافت ) از بنی هاشم و در میان ایشان از ابو الحسن بگذرد از کسیکه از همۀ مردم در ایمان و سابقه پبشتر و بقرآن و سنتها دانا تر است آخر کسیکه پیامبر را دید و کسیکه در غسل دادن و کفن کردن ( پیامبر) جبرئیل یاورش بود کسیکه انچه در انها است در او هست و خود انان را در این شبهه نیست لیکن انچه از نیکی در اوست در دیگران نیست .» پس علی نزدوی فرستادو اورا نهی فرمود. و گروهی از مهاجران و انصار از بیعت با ابی بکر سر باز زدند و با علی بن ابی طالب پوستند از جمله: عباس بن عبدالمطلب و فصل بن عباس و زبیر بن عوام بن عاص وخالد بن سعید و مقداد بن عمرو و سلیمان فراسی و ابو ذر غفاری و عمار بن یاسر و براء بن عازب و ابی کعب پس ابوبکر نزد عمر بن خطاب و ابو عبیدة بن جراح . مغیره رفتند و شبانه بر عباس در امدد انگاه ابوبکر زبان بستایش و نیایش خدا گشود و سپس گفت : « همانا خدا محمد را پیامبر ( خویش) و سرپرست مؤمنان فرستادو ببودنش در میان انان بر ایشان منت گذاشت تا انکه برای محمد ثواب خود را بر گزید و کارهایی را بخود مردم واگذاشت تا انکه با رعایت مصلحت و خیر خواهی خود برای خود نظر دهند پس مرا برای سر پرستی خود و رسیدگی بکارهاشان بر گزیدند و من هم زمامدار شدم و بیاری و راهنمایی خدای بیم سستی و سرگردانی و بد دلی ندارم و توفیق من جز از خدا نیست براو توکل کردم و بسوی او باز می گردم و پیوسته از بد گویی خبر یابم که سخن بر خلاف عموم مسلمانان می گوید و شمار پناهگاهی قرار می دهد تا دژ استوار رونق کار او باشید . پس یاباید با مردم در انچه بر ان فراهم گشته اند هم اهنگ می شدید و یا هم آنان را از آنچه بدان گرویده اند باز می داشتید هم اکنون ما نزد تو آمده ایم ومیخواهیم تا تورا در این امر بهره ای دهیم که اکنون برای تو سپس برای اعقاب تو باشد چه تو عموی پیامبر خدایی گواینکه مردم با اینکه مقام تو مقام همکارت را دیده از شما ... ای بنی هاشم تند نروید چه پیامبر خدا از ما و شما است ». پس عمر بن خطاب گفت : « آری بخدا قسم و مطلب دیگر انکه ما از روی نیازمندی نزد شما نیامده ایم لیکن چون نخواستیم بد گویی و عیبجویی در انچه مسلمانان بر ان فراهم گشته اند از طرف شما دنبال شود و ایشان بسی دشوار گردد پس صلاح خود را بنگرید.». در این هنگام عباس سخن را از حمد و ثنای خدا آغاز کرد کرد و گفت : چنانکه گفتی خدا محمد را بر انگیخت تا پیامبروی و سرور مؤمنان باشد و بواسطل او بر امتش منت نهاد تا روزی که خدا اورا بجوار خویش بر دو ثواب خود را بر گزید و کارهای مسلمانان را بایشان واگذاشت تا برای خویش صلاح اندیشی کنند و حق و صواب را پیش اوردند نه انکه با کجی هوای نفس منحرف گردند , پس اگر بحساب رسول خدا باشد حق ما را گرفته ای و اگر بخاطر مؤمنان است ما خود از مؤمنانیم و در کارت پیش قدم نبوده و در میان کارهم دست بکار نشده بلکه پیوسته خشمگین زیسته ایم و اگر هم این کار بسدت مؤمنان بر توراست امد . با اینکه ما نارضی بوده ایم روبرواه نگشته است چه اندازه تهافت است میان این سخنت که « از تو بد گویی کرده اند» و این سخن که تورا بر کزیده و بتو پیوسته اند» و چه اندازه دوری گویی کرده اندم و این سخن که « تورا بر گزیده و بتو پیوسته اند» و چه اندازه دوری و نسازگاری است میان نامیده شدن « جانشین پیامبر خدا» و گفتارت که : او کارهای مردم را بخود ایشان واگذاشت تا خود صلاح اندیشی کنند و کسی را بر گزینند و اکنون تورا بر گزیده اند اما انچه گفتی که آن را برای من قرار میدهی راستی اگر حق مؤمنان باشد تورا حق نیست که در ان داروی کنی و اگر حق ما باشد بگرفتن قسمتی ورها کردن قمستی از ان تن نمی دهیم اکنون اهسته باش چه پیامبر خدا از درختی است که ما شاخه های ان هستیم و شما پیرامون آن پس از نزد او بیرون رفتند . ابوسفیان بن حرب نیز از جمله کسانی بود که از بیعت با ابی بکر امتناع ورزیدند و گفت : ای بنی عبد مناف آیا راضی شدید که دیگری بر سر شما زمامداری کند؟ و به علی بن ابیطالب گفت ک دست خود را پیش آرتا بتو بیعت کنم و نیز فراهم آوردند قصی بعهدل من آنگاه گفت : بنی هاشم لا تطمعوا الناس فیکم ولال سیماتیم بن مرة اوعدی فما الامر الا فیکم و الیکم و لیس لها الا ابو حسن علی ابا حسن فاشدد بها کف حازم فانک بالامر الذی یرتجی ملی و ن امرء ایرمی قصیا و راهء عزیز الحمی و الناس من غالب قصی « ای بنی هاشم چنان نباشید که مردم و بویژه تیم بن مره یا عدی در ( حق) شما طمع کنند , چه امر ( زمامداری ) جز در میان شما و بدست شما نیست و جز ابوالحسن شایستگی آنرا ندارد ؛ ای ابو الحسن با دستی کاردان و نیرومند خلافت را قیضه کن چه تو بر آنچه امید میرود و نیرومند و توانایی و البته مردی که قصی پشتیبان او است حق او باپامال شدنی نیست و تنها قصی مردمی از نسل غالب اند.» خالد بن سعید بن عاص که نبودنزد علی امد و گفت : بیا تا باتو بیعت کنم پس بخدا قسم که در میان مردم کسی از تو سزاوار تر بجانشینی محمد نیست . گروهی نزد علی بن ابیطالب فراهم شدند و خواستار بیعت باوی بودندپس بایشان گفت : اغدوا علی هذا ملحقین الرؤس « بامدا فردا بهمین منظور سر تراشیده نزد من آیید » لیکن جز سه نفر در بامداد نزد وی نیامدند. ابو بکر و عمر خبر یافتند که گروه مهاجران و انصار با علی بن ابیطالب در خانۀ فاطمه دختر پیامبر خدا فراهم گشته اند پس با گروهی امدند و بخانه هجوم آور شدندو عللی بیرون آمد و زبیر شمشیری حمایل داشت پس عمر باو بر خورد و باو کشتی گرفت و اورا بر زمین زد و شمشیرش را شکست و بخانه ریختند پس فاطمه بیرون آمد و گفت واله لتخرجن اولا کشفن شعری و لأعجن الی الله « بخدا قسم باید بیرون روید اگر نه مویم را برهنه سازم و نزد خدا ناله وزاری کنم » پس بیرون رفتند و هر که در خانه بود برفت و چند روزی بماندند سپس یکی پس از دیگری بیعت می کردند لیکن علی جز پس از شش ما و بقولی چهل روز بیعت نکرد.