آمدن عبدالرحمن سمره به سیستان اندر سنه ثلث و ثلاثی

از کتاب: تاریخ سیستان
08 March 1485

مردی بود بزرگوار از یاران مصطفی- صلی الله علیه-  چون به در سیستان آمد، ایران بن رستم پیش او باز شد(۴)وگفت من هم بدان صلح اندرم، اما ربیع ما را یاوه بگذاشت و برفت، عبدالرحمن آنجا بماند، و اضطراب کار عثمان پیش آمد و چهل و نه تن ازصحابهٔ رسول به پسراو(۵)اندر شدند وگفتند:برسنّت وسیرت رسول خدای و بوبکر و عمر- رضی الله عنهما- نمی روی،زنش گفت: این مرد هر شب همه قرآن به نماز ختم کند، خواهید بگذارید خواهید بکشید. پس سومان رومان المرادی(۶) با جماعت صحابه او را بکشت، پس جُبیر(٧) بن مطعم بعد از سه روز او را بشست و کفن کرد شب شنبه اثنی عشرة بقیت من ذی الحجه، و خلافت او دوازده سال بود کم از دوازده روز. پس خلافت پس از وی علی بن ابی طالب را بود- رضی الله عنه- 

__________________________

۱. کذا، قرنیه، قریه ای است از روستای نیشک، و آخور رخش رستم گویند آنجاست. بلاذری طبع قاهره (قریتین)  کامل : ( قریه و فاتح غزنین ربیع نیست عبدالرحمن بن سمره است (کامل ج ٣ ص ۵۰) . ابن فقیه ص ٢۰٨:  و القرنین و بها اثر مربط فرس رستم.                                                                                             ٢. این کلمه مانند غالب کلمات این کتاب نقطه ندارد-ولی ظاهراً باید (( نگذاشت)) باشد. بلاذری گوید: و اتی القریتین (قرنین ظ) و هناک مربط فرس رستم فقاتلوه ثم قدح زرنج فأقام بها سنتین ثم اتی ابن عامل و استخلف بها رجلا من بنی الحارث بن کعب فاخر جوه و اغلقوها (طبع قاهره ص ۴۰۱).                                                          ٣. اصل:  ثمانین.                                                                                                                            ۴. بلاذری گوید:عبدالرحمن عبدالرحمن بن سمره به زرنج آمد ومرزبان آنجا را در یکی از ایام جشن در قصرش محاصره کرد و با وی به دو هزار هزار درم و دو هزار وصیف صلح نمود (ص ۴۰۱) کذا فی کامل کمامر.                         ۵. ظ: به سرای او.                                                                                                                                      ۶. درین اسامی تصحیف و تحریفی است زیرا به قول ابن اثیر از قتله عثمان قنیره و سودان بن حمران و غافقی و به قولی کنانة بن یشر التجیبی بود- (ج ٣ ص ۶٩)  و مسعودی در مروج الذهب این سودان بن حمران را مرادی می شمارد (ج ۱ ص ٣۰٧)  و چون در متن این کتاب هم قاتل را مرادی دانسته تصور می شود که سومان رومان مصحف ((سودان حمران)) باشد. رومان بن سرخان هم دیده شد و شاید هم اصل: (سودان و رومان) بوده است.                               ٧. اصل: حیو.