آمدن احمد بن خالد به سیستان
و او محمّد بن اسماعیل الذُّهلی(۴) را اینجا فرستاد و روز چهار شنبه هفت روز مانده از ربیع الاخر سنهٔ ثلث عشر و مایتی اندر آمد، و بر اَثَر وی احمد بن طاهر اندر آمد اندر ماه جمادی الأولی این سال، چون خواست کی به شهر اندر آید فوجی از یاران حمزة خارجی به تاختن او آمدند و او را اندر شهر نگذاشتند و حربی سخت کردند و احمد بن خالد به هزیمت باز خراسان(۵) شد، و حمزة الخارجی روز آدینه دوازده روز گذشته از جمادی الاخر سنهٔ ثلث عشر و مائتی سهین(۶) فرمان یافت(٧)، و
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. غوغا، همه جا به معنی عامهٔ مردم است در حال ازدحام و اجتماع. ٢. خواش. با واو ضبط شده و بی واو هم به نظر رسیده، از ولایات سجستان بوده و امروز جزء بلوچستان به شمار می آید و نیز به نظر می رسد که خواش متن در نزدیکی زرنگ جائی بوده و (خاشرود) هم منسوب بدانجا است و حالا جزء خاک افغان است. ٣. بالاتر: حسن. ۴. الذُّهلی به ضم الذال و سکون الهاء، منسوب به ذهل بن شیبان، و الذُّهلی (به ضم اول و کسر الهاء) سدوسی (انظر: ذهله و سدس. قاموس). ۵. باز خراسان شد، یعنی به خراسان بازگشت. ۶. کذا... و اصل آن معلوم نشد. ٧. طبری مرگ حمزه را تعیین نکرده است، و کامل چاپ مصر را غلطی افتاده و به موجب آن در حوادث ۱٨۵ گوید: و فیها مات حمزة الخارجی به بادغیس (ج ۶ ص ۵۵) لیکن در حوادث ۱٩٢ باز از هجوم حمزه به خراسان شرحی می گوید!... و بعد از مقابلهٔ با طبری که ماخذ صریح کامل است دیده شد که طبری در حوادث ۱٨۵ گوید: و فیها عاث حمزةالشاری به بادغیس...(٣-٢ ص ۶۵۰) و در کامل (عاث) به (مات) تصحیف شده است!... و یعقوبی (ص ٣۰۴- ٣۰۵) در امارت علی بن عیسی بن ماهان به خراسان گوید: (( ثم خرج علی علی بن عیسی حمزة الشاری به بادغیس فنهض الیه علی بن عیسی فهزمه و اتبعه حتی صار الی کابل فحاربه حتی قتله...)) و با تصریحات تاریخ سیستان و معلوم نبودن مرگ حمزه در طبری و کامل و مخصوصاً با تصریح
خوارج بیعت کردند هم اندرین روز ابواسحاق ابراهیم بن عمیر الجاشنی را، و بوسحاق(۱) مردی نیکودل و مسلمان و نیکوسیرت و عالم بود، بر خوارج انکار کرد(٢) وبعضی غارت کردن اهل تهلیل را، چون فرمان او نکردند از میان ایشان بگریخت و به زره(٣) اندر شد به یکی کویل(۴)نی پنهان شد واکنون آن را کویل بیر(۵) گویند [و]معروف است،باز خوارج اباعوف(۶) بن عبدالرحمن ابن نرئع(٧)را بیعت کردند اندرجمادی الاخر سنهٔ خمس عشر و مایتی، و طلحة بن طاهر روز یک شنبه چهار روز باقی مانده از ربیع الأول سنهٔ ثلث عشر و مایتی فرمان یافت، باز عبدالله بن طاهر سیستان محمّد بن الأحوَص را داد.