سخن اندرناحیت خوزستان و شهرهای وی

از کتاب: حدود العالم

ناحیتیست مشرق وی ‍‍پارس است وحدود س‍پاهان،وجنوب وی دریاست،‌و بعضی احد عراق، ومغرب وی بعضی ازحدود عراق است وسواد بغداد وواسط، شمال وی [b۲۸] شهرهاء ناحیت جبال است، واین ناحیتیست آبادان و بسیارنعمت ترازهرناحیتی کی بدو پیوسته است و اندر[وی] رودهای عظیم و آبهای روانست و سوادهاء خرم است و کوههاء بانعمتست وازوی شکروجامهای گوناگو[ن خیز] و پردها و سوزن کردها و شلواربند و ترنج شمامه و خرما خیزد ومردمان این ناحیت مردمانی اند بسود، ... و بخیل.

۱- دزمهدی۱،شهریست خرم و آبادان میان عراق و خوزستان، برلب رودنهاده.

۲- باسبان۲، خان مردونه، دورق، شهرکهاییست آبادان و خرم و تونگروبا نعمت بسیارو برلب روزنهاده.

۳- دّیرا- شهرکیست بنزدیکی کوه بانعمت بسیار.

دهیست بزرگ ببراکوه نهاده وبرسرآن کوه آتشیست کی دایم همی درفشد؛ شب و روزحرب رقیان۳ آنجا بوده است، اندرقدیم.            


۱- دراصل: درمهدی.               ۲- باسبان.               ۳- ازرقیان.




















۱۳۸                                                                                                                    ۳۰                               

۵- جُیَّی- شهرکیست برلب رود شوشترخرم و بسیارنعمت،‌وابوعلی جُبّایی معترف ازین شهربود.

۶- سوق الاربعا- شهریست برلب این روزبا نعمت بسیاروآبادان.

۷- اهواز- شهریست سخت خرم و اندرخوزستان شهری نیست ازین خرّم تر با نعمتهای بسیارونهادی نیکوی و مردمانی زرد روی و گویندکی هرکه با هوازمقیم شود اندرخردوی نقصان افتد و همه طیبی۱ کی آنجا بری از هواء وی بوی او برود و اندرکوههاء وی مارشکنجست۲.

8- ازُم؟- شهرکیست خود با نعمت بسیار.

۹- رامهر- شهرکیست برلب رود نهاد و مانی را آنجا کشتند. 

۱۰- عسکرمُکرم- شهریست با سواد بسیار وخرم و آبادان و با نعمت وهمه شکرها[ء] جهان سرخ و سپید وقند ازنجا افتد.

۱۱- مَسرُقان- شهرکی خرم است با نعمت و اندروی خرماءترباشد سخت نیکو.

۱۲- رام او رمزد۴-شهریست بزرگ وخرم وآبادان و با نعمت بسیاروجای بازرگانان برحد میان پارس و خوزستان. 

بازارسَمبیل- شهرکیست با نعمت.

______________________________________________________________________

۱- دراصل: طبیبی.                                ۲- دراصل: مارشتکنجست.                                 ۳- رامهیز؟.                                          ۴- دراصل:رام اوردمزد.















   ۳۰                                                                                                           ۱۳۹                                             

۱۴- ایذه - شهریست باسوادهای سخت خّرم و آبادان و بانعمت و خواستۀ بسیارو برلب رود نهاده واز وی دیباهای بسیارخیزد،ودیبای پردۀ مکّه آنجا کنند.

۱۵- وندوشاور- شهریست آبادان و با نعمت بسیاروگوریعقوب لیث آنجاست.

۱۶- شوش- شهریست تونگروجای بازرگانان و بارکدۀ خوزستان است و ازوی جامه وعمامه خیزد و ترنج دست انبوی خیزد،وتابوت دانیال پیغمبرعلیه السلام آنجا یافتند.

۱۷- منوب،بردون- دوشهرکست خرم وآبادان وبا نعمت بسیاروکشت و برز.

۱۸- بَصُنّی- شهریست خرم و با خواسته و پردهاء نیکو کی بهمه جهان به برند ازنجا خیزد.

۱۹- طیب- شهریست خرم و آبادان و ازوی شلواربند خیزد؛سخت نیکوهم چون ازمنی ۱. 

۲۰- شهرمرقوب۲ شهریست خرد و آبادان و ازوی جامهای سوزن کردخیز.