سخن اندرناحیت جزیره و شهرهای وی

از کتاب: حدود العالم

ناحیتیست کی از چهارسوی آبست از دورود یکی دجله و دیگرفرات و ازبهرآن این ناحیت را جزیره خوانند. و این ناحیتیست [ ۳۲a ] آبادان و با نعمت و مردم بسیار، وهوای درست، وآبهای روان، و اندروی کوهست و شهرهاست بسیار، و سواد هاء خرم و باغها و بوستانهای معروف بخرمی و اندروی مردمانی بسیاراند ازقبیلۀ ربیعه، و اندروی مردمان خوارجند بسیار. 

۱- موصل - شهریست بزرگ با هوای درست و نعمت اندک. 

۲- بلد -شهریست برکران دجله نهاده واندروی آبهاست روان بجز از دجله. 

۳- برقعید، ادرمه ۱- دو شهرکند خرم با مردم بسیار. 

۴- نصیبین-خرم ترین شهریست اندرجزیره، جای آبادانست و با نعمت و مردم بسیارو اندروی دیرهاست ازآن ترسا آن و اندر وی کژدمست کشنده، واندروی حصاریست استوار، و اندرآن حصارمارست بسیار، وازوی سنگ آبگینه خیزد نیکو.



__________________________________________

۱-اذرمه 

    ۱56                                                                                                            34


۵ - دارا - شهرکیست بردامن کوه و اندروی آبهاء روان بسیار. 

۶- کفرتوثا- شهریست خرم و آبادان و با آبهاء روان. 

۷- راس العین- شهریست خرم و اندروی چشمهاست بسیار، و ازآن چشمها پنج رود برخیزد و بیک جای گرد شود، آنراخابور خوانند، وآنگه اندرفرات افتد. 

۸ - دیاورعنی ۱- شهریست با نعمت بسیار. 

۹- رقه ۲، رایقه ۳ - دوشهرست بزرگ وخرم و بیکدیگرپیوسته برکران فرات نهاده، حرب صفین اندرحداو بوده است ازآن سوی رود. 

۱۰-قرقیسیا -شهرکیست خرم و با نعمت وهمه سواد او دایم سبزباشد. 

۱۱- رحبه -شهریست خرم و با آب بسیار و درختان. 

۱۲-والیه ۴-شهریست خرد وانبوه و با نعمت. 

۱۳-عانه-شهرکیست خرم و اندرمیان آب فرات نهاده. 

۱۴- هیت- شهریست، و ازگرد وی بارۀ محکم، آبادان است و با نعمت، و تربت عبدالله بن المبارک آنجاست. 

۱۵- انبار- شهرکیست خرم و آبادان، و با نعمت و بسیار مردم، و مستقرابوالعباس امیرالمومنین آنجا بوده است. 



_____________________________________


۱-شاید:دریار و بیعه.    ۲ – ن . ک بشرح و بخش شام ۳۸ ، ۲۷. 

۳ – رافقه.                 ۴ – دالیه.

    ۱57                                                                                                            34-35


واین شهرها کی ازرقه  تا انبارست همه برلب رود فرات نهاده است. 

۱۶- بالس 1، جسرعح ۲، شمیشاط ۳- شهرکهایی اند برلب رود فرات نهاده و بحدود شام پیوسته4. 

۱۷-حران -شهریست آبشان اندک و اندروی صابیانند بسیار. 

۱۸- سروج - شهرکی آبادانست. 

۱۹-رها ۵ - شهریست خرم و بیشترمردمان وی ترسایان اند و اندروی یکی کنیسه است کی اندرهمۀ جهان کنیسۀ ازآن بزرگتروآبادان تروعجب ترنیست،سوادی خرم دارد، واندروی رهبانان اند. 

۲۰- جزیره این عمر-شهرکی خرم است، با درختان و آبهاء روان و برکران دجله نهاده است. 

۲۱- حدیثه-شهریست خرم واندروی بوستانهاست سخت نیکو. 

۲۲- سن- شهرکیست برکران دجله بسیارنعمت، وبنزدیکش کوه است.