سخن اندرناحیت مغرب و شهرهای وی
ناحیتیست کی مشرق [a۳۶] وی ناحیت مصرست، وجنوب وی
۱-دراصل،اشعونین. ۲-سوان بضم سین.
۱78 40
بیابانیست کی آخرش بناحیت سودان باز دارد ،ومغرب وی دریای اقیانوس مغربیست، وشمال وی دریای رومست، واین ناحیتیست کی اندروی بیابان بسیارست، و کوه سخت اندک.
واین مردمان سیاهند و اسمر، واندروی ناحیتهای بسیارست، وشهرها وروستاها، واندربیابان ایشان بربریان ۱ اند بسیاربی عدد، واین جایی گرم سیرست، وزراندروی بسیارست،واندرریگهای این ناحیت معدن زرست، وبازرگانی ایشان بیشتر بزراست.
۱-اطرابلس- نخستین شهریست ازافریقیه، شهری بزرگیست و آبادان و برکران دریای روم نهاد است، ومردم بسیار وجای بازرگانان روم واندلس وهرچیزکی ازدریاء روم خیزد آنجا افتد.
۲- مهدیه- شهریست بزرگ برکران دریاء روم نهاده است و بحدود قیروان پیوسته جایی با نعمت است واندروی بازرگانان بسیاراند ازجایها.
۳- برقه -شهریست بزرگ واورا ناحیتیست بحدود مصرپیوسته،جاییی باخواسته و بازرگانان بسیار، واندروی لشکر بسیارباشد دایم.
۴- قیروان- شهری عظیم است واندرمغرب هیچ شهرنیست ازین بزرگتروآبادان تروبا خواسته تر،واین شهرقصبۀ مغربست.
______________________________________________________
۱- دراصل : بربویان.
۱79 40
۵- زویله ۱- شهریست عظیم برکران بیابان سودان نهاده است واندرحوالی و ناحیت وی بربریان اند بسیارواین بربریان مردمانی اند؛ اندربیابانهاء مغرب هم چون عرب اندربادیه، خداوندان چهارپای اند و بازربسیارند، ولکن عرب بچهار پای تونگرتراند و بربریان بزرتونگرترند.
۶- تونس ۲ شهریست از مغرب برکران دریا و نخستین شهریست کی برابراندلس است.
۷- فرسانه ۳- شهریست خرم و با نعمت بسیار و مردمانی اند آمیزنده و با خواستۀ بسیار، و این شهربقروان نزدیک است.
۸- سطیف ۴- شهریست بزرگ و با مردم بسیار بارز بسیار کم- نعمتست.
۹- طبرقه- شهریست برکران دریاءروم ، و بنزدیک این شهراندرکنار دریا معدن مرجانست سخت بسیار، واندرهمه جهان جایی دیگرنیست، واندروی کژدمست کشنده بزرگ.
۱۰-تنس- شهریست بزرگ برکران دریا و آبادان و با نعمت و مردم و خواسته بسیار.
_____________________________________________
۱-زوبله ۲- دراصل: تونس به فتح نون نوشته شده است ۳- قلشانه ؟
۴- دراصل: سظیف ۵- تنس به فتح تا و نون
۱80 40
۱۱- جزیره بنی رعنی ۱- شهریست کی آب دریا ازسه کران وی برآید و بحوالی وی بربریابند بسیار.
۱۲-نا کور-شهریست چون تنس.
۱۳- تاهرت- شهری عظیمست و مراورا ناحیتیست جدا ازعمل افریقیه و باخواسته بسیارست.
۱۴- سجلماسه ۲- شهریست برکران بیابان سودان نهاده، اندرمیان ریگ، و[ در ] این ریگ معدن زرست، واین شهر جاییست کی ازهمه ناحیتها گسسته است، وجاییی کم نعمت و بسیار زر.
۱۵- بصیره - شهریست برکران دریا برابرجبل طارق جاییی با نعمت بسیارست.
۱۶- ازیله ۲- شهرییست بزرگ و یکی باره دارد سخت استوارو باز پسترین شهریست که از وی باندلس روند.
۱۷- فاس-شهری عظیمست و قصبه طنجه است و مستقرملوک است وجاییی با خواسته بسیارست [ b۳۶ ]
۱۷- سوس الا قصی- شهریست برلب دریای اقیانوس مغربی است، آخرین شهری ازآبادانی عالم اندرمغرب، واین شهری عظیم است و ایشان را زرست بی اندازه، ومردمانی اند لزطبع مردمی دورتر، وآنجا غریب کمترافتد، وبیشترین ازناحیت بربریان پلنگ خیزد کی بربریان شکارایشان کنند، و پوست ایشان بشهرهای مسلمانان آرند.
۱-بنی زغنی. ۲-دراصل:سلحماسه ۳-دراصل:ازیله بضم همزه.